Azerbaycan’da iş kurmak: İş kaydı türleri – Şirket kurmak ve Bireysel girişimci kaydı
İşletme kaydı, ticari faaliyete başlamayı planlayan gerçek veya tüzel kişilerin devlet tarafından resmi olarak kayıt altına alınmasıdır. Azerbaycan’da yasal bir şekilde iş kurmanın ilk ve en önemli adımı, şirket kurulumu ya da bireysel girişimci kaydıdır. Ek bilgi olarak belirtmek gerekir ki, yabancı gerçek ve tüzel kişiler de Azerbaycan’da iş kurma konusunda yerli girişimcilerle eşit haklara sahiptir.
Yasalara göre Azerbaycan’da ticari faaliyete başlayabilmek için aşağıdaki iş kayıt türlerinden biri için başvuru yapılması zorunludur:
Tüzel Kişi Olarak Kayıt: Girişimciler genellikle ticari faaliyetlerini bir tüzel kişilik üzerinden yürütmek istediklerinde şirket, şube veya bağlı ortaklık (subsidiary) kaydı yaptırmayı tercih ederler.
Bireysel Girişimci Kaydı: Tüzel kişilik oluşturmadan kendi adına iş yapmayı planlayan kişiler, bireysel girişimci olarak kayıt yaptırarak faaliyet gösterebilir.
Bu blog yazısında, Azerbaycan’da şirket kurma süreci ve şirket kaydı için gerekli birçok bilgiyi sizlerle paylaşacağız. Ayrıca, şirket kaydı yaptırmak için hukuki destek veya danışmanlık hizmetine ihtiyaç duyarsanız, bizimle iletişime geçerek profesyonel hizmetlerimizden faydalanabilirsiniz.
Azerbaycan’da Şirket Kaydı
Azerbaycan’da şirket kaydı (tescili), ülkede ticari faaliyette bulunmayı planlayan tüzel kişilerin devlet tarafından resmi olarak kayıt altına alınması sürecidir. Şirket kuruluşu, Azerbaycan’da iş kurmanın ilk ve en önemli yasal adımıdır. Daha önce de belirttiğimiz gibi, yabancı gerçek ve tüzel kişiler, Azerbaycan’da şirket veya bağlı ortaklık (subsidiary) kurma konusunda yerel girişimcilerle eşit haklara sahiptir.
Azerbaycan Cumhuriyeti Medeni Kanunu’na göre, ülkede şirket kuruluşu için çeşitli organizasyonel yasal formlar bulunmaktadır. Ancak başvuru sahipleri, genellikle şu iki yasal şirket türünden birini tercih etmektedir: Limited Şirket (LLC) veya Anonim Şirket (JSC).
LiMİTED ŞİRKET (LLC)
Limited Şirket (LLC), kurucuların şirketin borç ve yükümlülüklerinden şahsen sorumlu olmadığı bir tüzel kişilik türüdür. Bu yapı, birçok ülkede yaygın olarak bilinen Özel Limited Şirket (LTD) modelini de kapsamaktadır.
Mevzuata göre, Limited Şirketler (LLC) bir veya birden fazla gerçek ya da tüzel kişi tarafından kurulabilir. Özellikle dikkat çeken bir husus ise, Azerbaycan’da Limited Şirket (LLC) kaydı için asgari sermaye şartı bulunmamaktadır. Ayrıca girişimciler, Limited Şirketi ister tek kişiyle şahıs şirketi olarak, isterse birden fazla ortakla ortaklık şeklinde kurma imkanına sahiptir.
ANONİM ŞİRKET (JSC)
Azerbaycan’da büyük ölçekli işletmelerin kuruluşunda girişimciler, genellikle Anonim Şirket (JSC) modelini tercih etmektedir. Bu şirket türü, çoğunlukla birden fazla kurucunun bir araya gelmesiyle oluşturulur. Azerbaycan Cumhuriyeti Medeni Kanunu’na göre, Anonim Şirketlerin iki temel türü bulunmaktadır: Açık Anonim Şirket (OJSC) ve Kapalı Anonim Şirket (CJSC).
Azerbaycan’da Şirket Kurmak için Gerekli Belgeler
Azerbaycan’da şirket kaydı için başvuru sahiplerinin aşağıdaki belgeleri hazırlamaları, toplamaları ve sunmaları gerekmektedir:
- Başvuru formu;
- Şirket Ana Sözleşmesi;
- Şirketin kurulmasına ve genel müdürün (CEO) atanmasına dair karar;
- Kurucuların ve şirketin genel müdürünün kimlik veya pasaport fotokopileri
- Vekaletname;
- Devlet harcının ve ana sermayenin ödendiğini gösteren makbuz.
Bağlı Şirket (Subsidiary) Kaydı
Bağlı şirket, başka bir şirket veya şirketler ortaklığı tarafından kurulan bağımsız bir şirkettir. Bu bağlamda, Azerbaycan’da bağlı şirket kurulumu, başka bir şirketin (veya şirketlerin) mülkiyetinde olacak bir şirketin devlet tarafından resmi olarak tescil edilmesi anlamına gelir. Bağlı şirketler, diğer şirket türleriyle aynı kayıt şartlarını karşılamak zorundadır.
Mevzuat, hem yerli hem de yabancı şirketlerin bağlı şirket (subsidiary company) kurması açısından eşit hak ve yükümlülükleri garanti altına almaktadır. Ancak yabancı şirketlerin, Azerbaycan’da bağlı şirket kaydı yaptırabilmesi için bazı belgeleri uluslararası standartlara uygun şekilde yasallaştırmaları (apostil veya konsolosluk onayı ile) gerekmektedir.
Bağlı Şirket Kurulumu için Gerekli Belgeler
Azerbaycan’da bağlı şirket (subsidiary) kurmak isteyen başvuru sahipleri, aşağıdaki belgeleri hazırlayarak Devlet Vergi Hizmeti’ne sunmalıdır:
- Başvuru formu;
- Bağlı şirkete ait ana sözleşme;
- Kurucu şirkete ait devlet kayıt belgeleri (usulüne uygun şekilde yasallaştırılmış);
- Kurucu şirketin kurucusunun (veya kurucularının) kimlik ya da pasaport fotokopisi;
- Bağlı şirketin kurulmasına ilişkin karar;
- Bağlı şirketin yöneticisinin veya yasal temsilcisinin atanmasına ilişkin karar;
- Kayıt edilecek bağlı şirketin yöneticisine ait kimlik ya da pasaport fotokopisi;
- Devlet harcının ve ana sermayenin ödendiğini gösteren makbuz;
- Vekaletname.
Azerbaycan’da Şirket Kurma Süreci: Adım Adım Rehber
Eğer Azerbaycan’da şirket kurmak için başvuru yapmayı planlıyorsanız, aşağıdaki pratik adımları izlemeniz yeterlidir:
Adım 1: Hukuki türe karar verin
Azerbaycan’da bir şirketi Limited Şirket (LLC), Anonim Şirket (JSC) veya diğer yasal türlerde kurabilirsiniz. Ayrıca, belirli iş ihtiyaçlarınıza göre mevcut şirketinizin bir şubesini veya bağlı ortaklığını (subsidiary) Azerbaycan’da tescil ettirmeyi de değerlendirebilirsiniz.
Adım 2: Gerekli belgeleri hazırlayın ve toplayın
Şirketin hukuki formuna karar verdikten sonra, ilgili belgeleri hazırlamanız, toplamanız ve gerekli başvuru ücretlerini ödemeniz gerekir. Tüm şirket türleri için kayıt formları yalnızca Azerbaycan dili ile sunulmaktadır.
Adım 3: Şirketinizin ana sermayesini yatırın
Kurulacak şirketin hukuki türüne bağlı olarak, gerekli minimum ana sermaye miktarı değişiklik gösterir. Limited Şirket (LLC) için asgari bir sermaye şartı bulunmazken, Anonim Şirket (JSC) için minimum AZN 2.000 (yaklaşık USD 1.200) tutarında ana sözleşme sermayesi gereklidir.
Adım 4: Başvurunuzu yapın ve kayıt sertifikasını alın
Gerekli tüm belgeleri hazırladıktan, ana sermayeyi yatırdıktan ve ücretleri ödedikten sonra başvurunuzu Devlet Vergi Dairesi’ne sunun. Kayıt süreci, başvurudan itibaren genellikle 2-3 iş günü sürer. Kayıt işlemi tamamlandığında, Vergi Kimlik Numarası (TIN), Kayıt Sertifikası ve Şirket Ana Sözleşmesi alırsınız.
Adım 5: Gerekli izinler varsa, izinleri alın
Azerbaycan’da bir şirket kaydettirmek, çoğu iş faaliyeti için genellikle yeterli olsa da, bazı iş kolları ek lisans veya izin gerektirebilir. Mevzuat, belirli iş türlerinin lisans (izin) almasını zorunlu kılmaktadır.
Azerbaycan’da Şirket Kuruluşu için Hukuki Hizmetler
Sonuç olarak, Azerbaycan’da bir şirket veya bağlı şirket kuruluşu için hukuki yardıma ihtiyacınız varsa, DLB Consulting ile iletişime geçmekten çekinmeyin. Ekibimiz, şirket kaydı için profesyonel hukuki hizmetlerin yanı sıra, ihtiyaç duyabileceğiniz iş danışmanlık hizmetlerini de sunmaktadır. Hizmetlerimizden yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Azerbaycan’da Vekaletle Şirket Kurulumu ve Uzaktan Kayıt Hizmetleri
Yabancı şirketler ve bireyler, Azerbaycan’da bir şirket veya bağlı şirketi vekaletle kaydettirebilirler. DLB Consulting, Azerbaycan’da uzaktan şirket kaydı için profesyonel hukuki hizmetler sunmaktadır. Hizmetlerimizden faydalanmak için başvurunuzu yapabilir ve avukatlarımıza vekaletname verebilirsiniz. Hukuk ekibimiz, Azerbaycan’a gelmenize gerek kalmadan, bağlı şirket veya şirket kuruluş sürecinin tamamını yönetir.
İlgili Kurumsal Hizmetler
DLB Consulting, bir şirket kaydetmeyi planlayan yabancı iş kuruluşları ve bireyler için aşağıdaki danışmanlık ve hukuki hizmetleri sunmaktadır:
- Şirketlerin, bağlı şirketlerin ve şubelerin tescili;
- Kaydedilecek şirket için Ana Sözleşme hazırlanması;
- Hizmet sözleşmeleri, uyum politikalarının taslağının hazırlanması ve geliştirilmesi;
- Kaydedilecek işletmeler için kurumsal banka hesaplarının açılması;
- Gerekli iş faaliyetleri için iş lisanslarının alınması;
- Hukuki ve vergi incelemeleri (due diligence);
- Muhasebe ve vergi hizmetleri;
- Genel hukuki ve danışmanlık hizmetleri;
- İş Planlaması;
- İş Geliştirme Danışmanlığı;
- Kurumsal Hukuki Hizmetler.